21 Şubat 2012 Salı

Ünlü Matematikçiler, Ünlü Türk Matematikçiler

ADIYAŞADIĞI DÖNEMUYRUĞUMATEMATİĞE KATKISI
Arkhimedes (Arşimet)M.Ö. 287-212Eski Yunanlı matematikçiSuyun kaldırma kuvvetini buldu. Bir parabol problemini çözerken sonsuz küçükler hesabına yaklaştı. Bu nedenle birçokmatematik tarihçisine göre integral hesabın kaynağı Arkhimedes'tir.
Anaxagoras (Anaksagoras)M.Ö. 500-428Eski Yunanlı matematikçiYaşadığı dönemdeki yaygın kanının aksine, gök cisimlerinin Dünya ile aynı yapıda olduğunu, söyleyerek tepki çekmiştir. Çünkü o dönem Güneş'in Tanrı olduğuna inanılıyordu. Felsefede “ana madde” ve “ilkhareket ettirici neden” öğretilerinin sahibidir.
Auguste Comte (Ogüst Komt)1798-1857Fransız matematikçiSosyolojinin babası…
Augustus De Morgan (Ogüst Dö Morgın)1806-1871İngiliz matematikçiMantık konusunda geçen De Morgan kurallarını bulmuştur.
Alfred North Whitehead (Alfred Nort Vaythed)1861-1947İngiliz matematikçiBertrand Russell'la birlikte Principia Mathematica (Prinsipya Matematika) adlı kitabı yazdı.
Arthur Cayley (Artur Koyli)1821-1895İngiliz matematikçi“Temel Eliptik Fonksiyonlar” kitabının yazarı…
Augustin Louis Cauchy (Agustin Lui Koşi)1789-1857Fransız matematikçiCauchy-Riemann denklemleri, Cauchy teoremi ve Cauchy integral formülüneimzasını attı.
Adrien Marie Legendre (Adriyen Mari Lejand)1752-1833Fransız matematikçi“Eliptik Transandantlar Kuramı” adlı inceleme kitabının yazarı…
Ali Kuşçu1403-1474Türk matematikçiOsmanlı medreselerinde müderrislik yapmıştır. Matematik yanında astronomi konusunda da uzmandı.
Ali Nesin1956-?Türk matematikçiAziz Nesin'in oğlu… “Matematik ve Korku” kitabının yazarı… Üç ayda bir yayınlanan “Matematik Dünyası” dergisini çıkarıyor.Türkiye'nin sayılı matematik profesörlerinden olup halen Bilgi Üniversitesi matematikbölüm başkanlığı ve Nesin vakfı yönetim kurulu üyeliği görevini yürütüyor.
Blaise Pascal (Blez Paskal)1623-1662Fransız matematikçiBinom açılımındaki katsayıları veren Pascal üçgenini buldu. Mekanik bir hesap makinesi tasarladı.
Bertrand Russell (Bertrand Rasıl)1872-1970Britanyalı matematikçiFelsefe alanında “mantıksal atomculuk” öğretisini geliştirdi. Whitehead'le birlikte “Principia Mathematica” kitabını yazdı.
Bernhard Riemann (Bernard Riman)1826-1866Alman matematikçiRiemann hipotezinin sahibi…
Bernhard Bolzano (Bernard Bolzano)1781-1848İtalyan asıllı Çek matematikçiBolzano-Weierstrass teoreminin sahibi. İlgi alanı sonsuzlar paradoksu idi.
Beni Musa Kardeşler (Musa'nın Oğulları): Ahmed, Hasan, Muhammed9. yüzyılArap matematikçilerDoğum tarihleri bilinmemekle birlikte, sadece kayıtlarda Muhammed'in 873 yılında öldüğü kaydediliyor. Abbasi halifesi Memun devrinde Bağdat'ta yaşayan bu Müslüman matematikçi kardeşler, mekanik aletler yapmanın yanında “Kitab-ı Mahrutat” adında bir de kitap yazdılar.
Bernoulli (Bernolli) Kardeşler: Jacques (Jak), Johann (Yohan), Daniel (Danyel)17. ve 18. yüzyılİsviçreli matematikçilerJacques Bernoulli (1655-1705), Bernoulli sayılarını buldu… Johann Bernoulli (1667-1748), l'Hopital kuralı olarak bilinen kuralı keşfetti… Daniel Bernoulli (1700-1782), Bernoulli prensibini buldu…
Bonaventura Cavalieri (Bonaventura Kavalyeri)1598-1647İtalyan matematikçisiPrizmaların hacmiyle ilgili Cavalieri aksiyomunun sahibi…
Carl Friedrich Gauss (Karl Fridrih Gavz)1777-1855Alman matematikçiDaha çocuk yaşta Gauss yöntemini buldu. Sayılar kuramını ortaya attı. “Matematikçilerin prensi” olarak da anılan bu matematikçi, birçok otoriteye göre, Antik çağlardan bu yana yaşamış en büyük matematikçidir.
Christian Felix Klein (Kristiyan Feliks Klayn)1849-1925Alman matematikçiKlein şişesinin mucidi…
Christian Goldbach (Kristiyan Goldbah)1690-1764Prusyalı matematikçiGoldbach hipotezinin sahibi…
Charles Babbage (Çarls Babaj)1791-1871İngiliz matematikçiProgramlanabilir bilgisayar fikrini ortaya attı…
Claude Shannon (Klod Şenın)1916-2001Amerikalı matematikçiShannon sayısını buldu…
Colin Maclaurin (Kolin Makloren)1698-1746İskoçyalı matematikçiMaclaurin elipsoitlerini buldu…
Cahit Arf1910-1997Türk matematikçiHasse-Arf teoremini ortaya attı…
Diophantos (Diyofantus)325-400Yunanlı matematikçiDiophantos denklemlerini buldu. Aritmetika kitabının da yazarı…
De Moivre (Dö Muavr)1667-1754Fransız matematikçiDe Moivre formülünü buldu…
David Hilbert (Deyvid Hilbert)1862-1943Alman matematikçiHilbert uzayı kavramına öncülük etti…
Elealı ZenonM.Ö. 490-430Eski Yunanlı matematikçiParmenides'in öğrencisi olan Zenon, Aşil ve ok paradokslarıyla meşhurdur…
Evangelista Torricelli (Evancelista Toriçelli)1608-1647İtalyan matematikçiHava basıncını ölçmek için kullanılan cıvalı barometreyi buldu…
El-Harezmi780-850Türk matematikçiCebirin kurucusu olarak kabul edilir. “Hesab-ül Cebir vel-Mukabele” adlı bir de kitabı var… Abbasi halifesi Memun'un emrinde Bağdat Saray Kütüphanesinde çalıştı.
Evariste Galois (Evarist Galua)1811-1832Fransız matematikçiGalois teoremini ortaya attı ve girdiği bir düelloda yaşamını yitirdi.
François Viete (Fransuva Viyet)1540-1603Fransız matematikçiPi sayısını dokuz ondalık basamağa kadar hesapladı, Viete kuralını buldu.
Giovanni Ceva (Covanni Seva)1647-1734İtalyan matematikçiSeva teoremini buldu
Gabriel Cramer (Gabriyel Kıramer)1704-1752İsviçreli matematikçiDenklem sistemlerinin çözümünde kullanılan Cramer yöntemini buldu.
George Bole (Corc Bul)1815-1864İngiliz matematikçiSembolik mantığın kurucularındandır…
Georg Cantor (Corc Kantor)1845-1918Alman matematikçiKümeler kuramının kurucusudur…
Gottlob Frege (Gotlob Frege)1848-1925Alman matematikçi ve mantıkçıÖnermeler (sembolik) mantığının kurucularından…
Giuseppe Peano (Gisep Pöno)1858-1932İtalyan matematikçiPeano aksiyomlarını ortaya attı…
Godfrey Hardy (Gadfrey Hardi)1877-1947İngiliz matematikçiHintli matematikçi Ramanujan'ı Hindistan'dan İngiltere'ye getirdi. “Bir Matematikçinin Savunması” adında bir de kitabı var…
Gaspard Monge (Gaspar Monj)1746-1818Fransız matematikçiTasarı geometrinin (üç boyutlu analitik geometrinin) kurucusudur.
Galileo Galilei (Galilo Galile)1564-1642İtalyan matematikçi, fizikçi, gökbilimci ve filozofDünya dönüyor, dedi ve skolastik düşünceye ters düştü.
Gottfried Leibniz (Gotfrid Laybniz)1646-1716Alman matematikçi ve filozofCalculus (Kalkulus) un temel teoremini keşfetti.
Hipparkhos (Hiperkus)M.Ö. 190-127Eski Yunanlı matematikçi ve astronomTrigonometriyi buldu…
Henri Poincare (Henri Puvankare)1854-1912Fransız matematikçiPoincare varsayımını ortaya attı…
Hermann Amandus Schwarz (Herman Amandus Şıvarz)1843-1921Alman matematikçiMinimum yüzeyler kuramı üzerinde çalıştı, ayrıca Schwarz eşitsizliğinin sahibi.
Isaac Newton (Ayzek Nivton)1643-1727İngiliz fizikçi ve matematikçiYerçekimi kanununu buldu. Türev ve integralin mucididir.
Ian Stewart (İvan Stivırt)1945-?İngiliz matematikçiGeometride yaygın olarak kullanılan Stewart teoremini buldu…
İskenderiyeli Menelaus70-140Eski Yunanlı matematikçi ve gökbilimciGeometride kullanılan Menelaus teoremini buldu…
Janos Bolyai (Yanoş Bolyai)1802-1860Macar matematikçiÖklid'in paralellik aksiyomunu kanıtlamaya çalıştı, ama başaramadı(Zaten aksiyomlar kanıtlanmaz).
Joseph Fourier (Josef Furiyer)1768-1830Fransız matematikçiFourier serilerini buldu…
John von Neumann (Con fon Noyman)1903-1957Macar asıllı Amerikalı matematikçiBilgisayarın atası sayılan ENIAC adlı bir elektronik hesaplayıcı yaptı…
Joseph Louis Lagrange (Josef Lui Lagranc)1736-1813İtalyan-Fransız matematikçi ve astronomMatematikteki toplam sembolünü ( ∑ ) ilk kez o kullandı…
John Nash (Con Neş)1928-?Amerikalı matematikçiNobel Ekonomi ödülü almış dahi bir matematikçi. Oyun teorisini geliştirdi. Yaşamı boyunca şizofreni hastalığıyla da uğraşmak zorunda kalan John Nash'in yaşamı “Akıl Oyunları” filmine konu oldu.
John Venn (Con Ven)1834-1923İngiliz mantıkçı, filozof ve matematikçiVenn şemasını buldu…
Jean- Dominique Cassini (Jan Dominik Kassini)1625-1712Fransız-İtalyan matematikçi ve astronomSatürn gezegenini incelemek üzere 1997'de uzaya fırlatılan uzay aracına onun adı verildi.
John Napier (Con Napyer)1550-1617İskoçyalı matematikçiLogaritmayı buldu…
Jean Le Rond d'Alembert (Jan Lö Rond Dalember)1717-1783Fransız matematikçiDenis Diderot (Dönis Didero) ile birlikte Encyclopedie (Ansiklopedi) dergisini çıkardılar…
Kurt Gödel (Kurt Gödel)1906-1978Avusturyalı matematikçiGödel numaralandırması tekniğini buldu…
Karl Weierstrass (Karl Vayrştras)1815-1897Alman matematikçiLimit, süreklilik ve yakınsaklık kavramları üzerinde çalıştı…
Leonhard Euler (Leonard Öyler)1707-1783İsviçreli matematikçi ve fizikçiDoğal logaritmaya katkılarından dolayı, Euler sabiti denen doğal logaritmadaki e sabitine onun adı verildi. Euler özdeşliğini buldu.
Lazare Carnot (Lazar Karno)1753-1823Fransız matematikçiÜçgende kullanılan Carnot teoremi buldu…
Leonardo Fibonacci (Leonardo Fibonaççi)1170-1250İtalyan matematikçiFibonacci sayılarını buldu. Liber Abaci (Liber Abaçi) adında bir kitap yazdı.
Lewis Carrol (Livis Kerıl)1832-1898İngiliz yazar, matematikçi, mantıkçı, papaz ve fotoğrafçı“Alice (Alis) Harikalar Diyarında” adındaki kitabıyla meşhur.
Ludwig Wittgenstein (Ludvig Vitgenştayn)1889-1951Avusturyalı filozof ve matematikçiDil felsefesi konusunda çalıştı…
Marquis de l'Hopital (Marki dö Lopital)1661-1704Fransız matematikçiLimit hesaplamada kullanılan l'Hopital kuralını buldu…
Morris Kline (Moris Klayn)1908-1992Amerikalı matematikçi“Doğanın muazzam kitabının dili matematiktir” sözüyle meşhur.
Michel Rolle (Mişel Rol)1652-1719Fransız matematikçiRolle teoremini buldu…
Niels Henrik Abel (Nils Henrik Abel)1802-1829Norveçli matematikçi5. dereceden polinom denklemleri çözdü. Analizde kullanılan Abel teoremini buldu…
Nikolai Lobachevsky (Nikolay Lobaçevski)1792-1856Rus matematikçiÖklid dışı geometrinin kurucusu…
ÖklidM.Ö. 330-275Eski Yunanlı matematikçiÖklid bağıntısını buldu
Ömer Hayyam1048-1131İranlı şair, filozof, matematikçi ve astronomBinom açılımında katsayıları veren Pascal üçgenini aslında o buldu. Celali takvimini hazırladı. Rubailer yazdı. Bazı kaynaklara göre Hasan Sabbah'la ilişki halindeydi…
Pythagoras (Pisagor)M.Ö. 580-500İyonyalı filozof ve matematikçiPisagor bağıntısını buldu. Pisagorculuk denen felsefi akımın kurucusudur.
Pierre de Fermat (Piyer dö Ferma)1601-1665Bask kökenli Fransız hukukçu ve matematikçiFermat'nın Son Teoremi denen teoremle ünlenmiştir. Bu teorem, 1994 yılında İngiliz matematikçi Andrew Wiles (Endruv Vayls) tarafından kanıtlandı.
Pierre-Simon Laplace (Piyer Simon Laplas)1749-1827Fransız matematikçi ve gökbilimciLaplace denklemini buldu…
Pierre Frederic Sarrus (Piyer Frederik Sarus)1798-1861Fransız matematikçiDeterminant hesaplamada kullanılan Sarrus kuralını buldu…
Ptolemaios (Batlamyus)85-165Eski Yunanlı gökbilimci, matematikçiDünya merkezli bir evren modeli tasarladı…
Pergeli Apollonius (Apollonyus)M.Ö. 262-190Eski Yunanlı matematikçiKonikler dediğimiz elips, çember, hiperbol ve parabol üzerine yaptığı çalışmalarıyla meşhur.
Rene Descartes (Röne Dekart)1596-1650Fransız matematikçi ve filozofAnalitik geometrinin kurucusudur.
Rudolf Carnap (Rudolf Karnap)1891-1970Alman asıllı Amerikalı mantıkçı ve düşünürOlasılık kuramı ve tümevarımsal çıkarım konularına büyük katkı yapmıştır…
Roger Garaudy (Roje Garodi)1913-?Fransız yazar ve matematikçiBir dönem Fransız Komünist Partisine üye iken 1982'de Müslüman olmuştur.
Srinivasa Ramanujan (Srinivasa Ramanujen)1887-1920Hintli matematikçi1729 sayısına Hardy-Ramanujan sayısı denir. Bu sayı, iki küpün toplamı olarak iki farklı şekilde yazılabilen en küçük doğal sayıdır. 1729=123+13=103+93
Thales (Tales)M.Ö. 624-546Antik Yunanlı matematikçi ve filozof Tales teoremini buldu. Eski Yunan'ın yedi bilgesinden biridir…
Uluğ Bey1393-1449Türk matematikçiTimur'un torunlarından olup, Timur İmparatorluğunun 4. sultanıdır.

0 yorum:

Yorum Gönder

E-Bülten

E-Bültene kaydolduğunuzda, yayınlanan her yazı anında size email yoluyla ulaşır.

Copyright © 2012 blueyesil, All Right Reserved. Türkçeleştirme Furkan Özden